آشنایی با ابزارهای GTmetrix و Google PageSpeed Insights

در این مقاله، قصد داریم دو ابزار قدرتمند برای تحلیل و بهینه‌سازی سرعت وب‌سایت‌های وردپرسی، یعنی GTmetrix و Google PageSpeed Insights را بررسی کنیم. این ابزارها از جمله مهم‌ترین و پرکاربردترین ابزارها برای ارزیابی و بهبود عملکرد سایت‌ها به شمار می‌روند. در ادامه ویژگی‌های هر یک از این ابزارها را با توضیحات دقیق و اصطلاحات فارسی بررسی می‌کنیم.

معرفی GTmetrix

GTmetrix یک ابزار آنلاین است که برای آنالیز و ارزیابی سرعت بارگذاری وب‌سایت‌ها استفاده می‌شود. این ابزار داده‌هایی از جمله زمان بارگذاری، اندازه صفحات، تعداد درخواست‌ها (Requests) و نمره عملکرد سایت ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های اصلی GTmetrix:

• PageSpeed و YSlow Scores: امتیازات مبتنی بر استانداردهای PageSpeed و YSlow.
• Waterfall Chart: نموداری از بارگذاری منابع مختلف در سایت که نمایش می‌دهد هر منبع چقدر از زمان بارگذاری را اشغال می‌کند.
• Recommendations: ارائه توصیه‌هایی برای بهبود عملکرد سایت.
• Fully Loaded Time: مدت زمانی که طول می‌کشد تا صفحه به‌طور کامل بارگذاری شود.
• Video Playback: امکان ضبط و مشاهده نحوه بارگذاری صفحه در قالب ویدیو.

معرفی Google PageSpeed Insights

Google PageSpeed Insights یکی از ابزارهای اصلی گوگل است که برای ارزیابی سرعت و بهینه‌سازی صفحات وب به کار می‌رود. این ابزار هم نسخه دسکتاپ و هم نسخه موبایل سایت شما را تحلیل می‌کند و پیشنهاداتی برای بهینه‌سازی ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های اصلی Google PageSpeed Insights:

• Performance Score: ارائه نمره عملکرد سایت بر اساس معیارهای مختلف.
• Field Data & Lab Data: ارائه اطلاعات واقعی (Field Data) و آزمایشی (Lab Data) از عملکرد سایت.
• Core Web Vitals: معیارهایی مانند سرعت اولین بارگذاری محتوا (FCP) و زمان تعامل سایت (TTI).
• Opportunities: پیشنهاداتی برای کاهش زمان بارگذاری و افزایش سرعت.
• Diagnostics: ارائه اطلاعاتی درباره بهینه‌سازی‌هایی که هنوز انجام نشده است.

جدول مقایسه GTmetrix و Google PageSpeed Insights

اصطلاحات کلیدی در GTmetrix و Google PageSpeed Insights:

1. Fully Loaded Time (زمان بارگذاری کامل): این اصطلاح به زمانی اشاره دارد که تمام محتوای صفحه، از جمله فایل‌های HTML، CSS، JS و تصاویر، به طور کامل بارگذاری شده و صفحه آماده نمایش کامل است. بهینه‌سازی این زمان باعث افزایش سرعت تجربه کاربری می‌شود.
2. Time to First Byte (TTFB) (زمان اولین بایت): مدت زمانی که طول می‌کشد تا سرور اولین بایت داده را به مرورگر ارسال کند. TTFB می‌تواند نشانه‌ای از سرعت سرور باشد؛ هر چه کمتر باشد، سایت سریع‌تر به درخواست‌ها پاسخ می‌دهد.
3. First Contentful Paint (FCP) (اولین زمان نمایش محتوای قابل‌دیدن): زمانی است که اولین محتوای قابل‌دیدن (مانند متن یا تصاویر) روی صفحه برای کاربر نمایش داده می‌شود. این معیار برای نشان دادن سرعت اولیه بارگذاری سایت استفاده می‌شود.
4. Largest Contentful Paint (LCP) (بزرگ‌ترین زمان نمایش محتوا): معیاری است که بزرگ‌ترین عنصر محتوایی قابل‌دیدن (مثل تصویر بزرگ یا بلوک متنی) را اندازه‌گیری می‌کند. این معیار تاثیر زیادی روی تجربه کاربری دارد و باید کمتر از 2.5 ثانیه باشد.
5. Cumulative Layout Shift (CLS) (تغییرات چیدمان تجمعی): این معیار به تغییرات ناگهانی در چیدمان صفحه هنگام بارگذاری اشاره دارد. اگر عناصر صفحه به طور ناگهانی جابجا شوند، می‌تواند باعث عدم رضایت کاربران شود.
6. Waterfall Chart (نمودار آبشاری): یک نمودار بصری که روند بارگذاری منابع مختلف صفحه را نمایش می‌دهد و مشخص می‌کند کدام منابع بیشتر از زمان بارگذاری استفاده می‌کنند. این ابزار به شما کمک می‌کند تا مشکلات خاص را شناسایی و حل کنید.
7. First Input Delay (FID) (تأخیر در اولین تعامل): مدت زمانی است که کاربر اولین تعامل (مثل کلیک کردن یا اسکرول) را با صفحه انجام می‌دهد و مرورگر قادر است به آن پاسخ دهد. این معیار برای نشان دادن تعامل‌پذیری سایت بسیار مهم است.
8. Speed Index (شاخص سرعت): معیاری برای نمایش سرعت بارگذاری محتوای قابل‌دیدن برای کاربران است. این شاخص نشان می‌دهد که صفحه با چه سرعتی برای کاربر قابل‌دیدن می‌شود.
9. Opportunities (فرصت‌ها): این بخش در Google PageSpeed Insights پیشنهاداتی برای بهبود سرعت بارگذاری صفحه ارائه می‌دهد، مانند بهینه‌سازی تصاویر، فشرده‌سازی کدها و کاهش حجم فایل‌های CSS و JS.
10. Requests (درخواست‌ها): تعداد درخواست‌هایی است که مرورگر برای بارگذاری منابع مختلف (مثل تصاویر، فایل‌های CSS، JS و…) به سرور ارسال می‌کند. کاهش تعداد درخواست‌ها می‌تواند به بهبود زمان بارگذاری کمک کند.
11. Field Data (اطلاعات میدانی): داده‌هایی که از کاربران واقعی در دنیای واقعی جمع‌آوری می‌شوند و عملکرد سایت در شرایط واقعی را نشان می‌دهند. این داده‌ها از طریق مرورگرهای کاربران به Google PageSpeed ارسال می‌شوند.
12. Lab Data (داده‌های آزمایشگاهی): داده‌هایی که بر اساس شبیه‌سازی‌ها و تحلیل‌های ابزارها در محیط آزمایشگاهی جمع‌آوری می‌شوند و عملکرد سایت را تحت شرایط کنترل‌شده نمایش می‌دهند.
13. Cache (کش): ذخیره‌سازی موقت داده‌ها به‌منظور دسترسی سریع‌تر به آن‌ها در دفعات بعدی. کشینگ باعث افزایش سرعت بارگذاری صفحه می‌شود.
14. Minification (فشرده‌سازی): فرایندی است که در آن فایل‌های CSS، HTML و JavaScript فشرده شده و فضاهای خالی و کدهای غیرضروری حذف می‌شوند تا حجم فایل‌ها کاهش یابد و سرعت بارگذاری افزایش پیدا کند.

نتیجه‌گیری

هر دو ابزار GTmetrix و Google PageSpeed Insights بسیار قدرتمند هستند و هر کدام از آن‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. اگر به دنبال ابزارهای ساده و رایگان برای بررسی سرعت سایت خود هستید، Google PageSpeed Insights گزینه خوبی است. اما اگر نیاز به گزارشات دقیق‌تر و نمودارهایی مانند Waterfall دارید، GTmetrix انتخاب بهتری خواهد بود، به ویژه اگر از نسخه پرمیوم آن استفاده کنید.